W wyniku podpisanej umowy w 2006 r. między Bankiem Światowym a Rządem RP pięć gmin w województwie dolnośląskim, otrzymuje środki finansowe na rozwiązywanie lokalnych problemów społecznych. Gminami tymi są:
- Jemielno (pow. górowski),
- Pielgrzymka (pow. złotoryjski),
- Przeworno (pow. strzeliński),
- Radków (pow. kłodzki),
- Wińsko (pow. wołowski).
Wymienione gminy zakwalifikowane zostały do Programu Integracji Społecznej (PIS), który obok komponentu Reformy KRUS oraz kampanii informacyjno-promocyjnej na temat problemów integracji społecznej stanowi część Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich (PPWOW). Program Integracji Społecznej to nie tylko źródło finansowania, ale przede wszystkim skuteczne narzędzie budowania potencjału społecznego gmin, a co za tym idzie poprawy sytuacji najbardziej potrzebujących wsparcia mieszkańców.
W ramach Programu Integracji Społecznej do 500 gmin w całej Polsce trafi ok. 40 mln euro. Programem objęto te gminy, które według przyjętych kryteriów (min. peryferyjność położenia, liczba klientów pomocy społecznej, niekorzystna struktura demograficzna, gospodarcza i mała aktywność społeczna) potrzebują szczególnego wsparcia w zakresie rozwiązywania lokalnych problemów społecznych.
Cele programu:
Działania podjęte w ramach Programu Integracji Społecznej przyczynić się mają do podniesienia poziomu integracji społecznej mieszkańców gmin. Mają temu służyć: I. Budowa potencjału instytucjonalnego i społecznego w zakresie strategicznego planowania i realizowania polityki społecznej na poziomie lokalnym.
II. Poprawa dostępu mieszkańców gmin do usług, nowych form współpracy i zorganizowanej aktywności:
- zwiększenie oferty i standardu usług dla mieszkańców gmin,
- budowanie sieci usługodawców,
- wzrost liczby inicjatyw podejmowanych przez społeczność lokalną,
- zwiększenie udziału mieszkańców w doraźnych i bardziej trwałych formach zorganizowanej aktywności.
Realizatorem programu jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej za pośrednictwem wojewódzkich Ośrodków Polityki Społecznej – na terenie Dolnego Śląska instytucją tą jest Dolnośląski Ośrodek Polityki Społecznej (DOPS)
Każda z wytypowanych do Programu gmin po podpisaniu stosownych umów (2007 r.) otrzymała informację o wysokości przyznanych jej środków pieniężnych na realizację zadań objętych Programem. Warunkiem ich otrzymania było opracowanie lub uaktualnienie gminnej strategii rozwiązywania problemów społecznych oraz zaplanowanie konkretnych projektów usług społecznych. Pierwszy etap realizacji Programu polegał na merytorycznym wsparciu każdej gminy w procesie tworzenia (bądź uaktualniania) Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych (GSRPS). Warunkiem koniecznym było to, aby dokument ten powstał przy aktywnym udziale mieszkańców danej gminy. Partycypacja – udział mieszkańców w społecznej dyskusji, współdecydowanie o swoich losach, a także przejęcie części odpowiedzialności za wspólne decyzje stanowi bowiem myśl przewodnią Programu. Jego główną ideą jest uaktywnienie potencjału ludzkiego w wymiarze lokalnym, a więc podniesienie aktywności społeczności lokalnej.
Dobrze zaplanowana, przemyślana strategia rozwiązywania problemów społecznych jest gminom potrzebna także po to, by mogły one aplikować o środki z unijnych programów pomocowych, w szczególności z EFS. Z tej perspektywy jest to istotna inwestycja w przyszłość gminy.
W ramach Programu każda gmina może liczyć na wsparcie ekspertów, szkolenia, dostęp do bazy dobrych praktyk, które umożliwią przyjęcie pewnych rozwiązań na własnym terenie. W dalszej kolejności gminy opracowały Plan Działania opisujący usługi społeczne, których brak odczuwany jest najdotkliwiej przez mieszkańców danego terenu. Usługi te mogą być kierowane do: osób starszych, dzieci i młodzieży, czy rodzin z dziećmi znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej, osób bezrobotnych, niepełnosprawnych, ubogich, oraz innych grup zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Od aktywnej postawy mieszkańców zależy, czy na terenie ich gminy powstanie: świetlica środowiskowa, żłobek, usługi rehabilitacji osób niepełnosprawnych, porad prawnych, psychologicznych, opieki nad osobami starszymi, zajęcia dodatkowe dla dzieci, dla osób starszych, różne formy wsparcia dla rodzin.
Mamy nadzieję, że efektem Programu będzie powstanie nowych organizacji pozarządowych w gminie. Liczymy też na to, że aktualnie działające organizacje (także i te nieformalne jak np. Koła Gospodyń Wiejskich, OSP czy inne) znajdą nową formułę dla swoich obecnych i przyszłych działań.
Finalnym etapem realizacji Programu jest realizacja usług społecznych. Usługi te mogą być świadczone przez fundacje, stowarzyszenia, nieformalne grupy społeczne, jst, firmy, a także przez osoby prywatne. O tym, kto będzie realizował daną usługę (opłacaną ze środków Programu Integracji Społecznej) decyduje wynik konkursu ogłaszanego przez gminę.
Alokacja dla Dolnego Śląska wynosi: 437 000 EUR
Wg wstępnych założeń Program trwać miał do końca 2009 r. jednakże ze względu na zasadność działań podjętych w ramach Programu, Rząd Polski wystąpił do Banku Światowego z wnioskiem o jego przedłużenie.
W dniu 21 października Bank Światowy podpisał zgodę na przedłużenie Poakcesyjnego Programu Wsparcia Obszarów Wiejskich do dnia 30 czerwca 2011 roku.
Działania w ramach Komponentu B – Program Integracji Społecznej realizowanego w gminach przewidziane są do dnia 31 grudnia 2010 roku.
W każdym województwie nad realizacją Programu czuwają Konsultanci Regionalni. Na terenie Dolnego Śląska osobą taką jest Dorota Wild.
Więcej informacji dostępne na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej lub na oficjalnej stronie Programu: http://www.ppwow.gov.pl/